Tehničar za kompjutersko upravljanje CNC mašina
Obrazovni profil tehničar komjuterski upravljanih mašina, je zanimanje budućnosti. Povezujući poznavanje opšte mašinskih znanja, sa poznavanjem tehnologija obrade na kompjuterski upravljanim strugovima i glodalicama uz primenu znanja i veština rada na računaru. Učenici se obučavaju da programiraju i koriste kompjuterski upravljane mašine (KUM). Zato sa pravom kažemo da ovaj profil čini da mašta postane stvarnost. Tokom četvorogodišnjeg programa učenici će biti osposobljeni za:
- pravilnu izradu i korišćenje tehničke dokumentacije
- proces organizacije rada na KUM mašinama,
- razradu tehnoloških postupaka obrade na KUM mašinama,
- primenu alata i pribora u procesu proizvodnje,
- primenu automatizacije u procesu proizvodnje,
- sticanje znanja o strukturi fleksibilnih automatizovanih sistema,
- primenu različitih mernih metoda koje se koriste u tehničkoj i metrološkoj praksi,
- aktivno korišćenje računara prilikom izrade tehničko-tehnološke dokumentacije,
- proces programiranja (G-koda) na kompjuterski upravljanim mašinama, kao i unošenje i testiranje programa
Nastava iz stručnih predmeta odvija se u savremeno opremljenim kabinetima, uz primenu multimedijalnih nastavnih sredstava, u grupama od po najviše 12 učenika, po principu jedan učenik – jedan računar. Naša dva specijalizovana kabineta opremljena su KUM starije i novije generacije, tako da je pokriven širok spektar primene programa.
Naša škola koristi mašine renomiranog austrijskog proizvođača KUM mašina EMCO. U školi se već 7 godina odvija specijalistička nastava za studente Elektrotehničkog fakulteta, odseka za automatizaciju.
Dočekaće vas nastavnici koji pored diplome mašinskog fakulteta, iskustva iz proizvodnje, poseduju i sertifikat za predavače na numerički upravljanim mašinama.
Koriste se sledeći softverski paketi:
- Windows i MS Office - kao osnova za efikasnu upotrebu računara
- AutoCAD – kao osnova za 2D kompjutersku grafiku
- Win NC – softver za ručno programiranje KUM
- SolidWORKS – vrhunski programski paket za 3D oblikovanje i izradu tehničke dokumentacije
- SolidCAM – specijalizovani programski paket za automatsko generisanje G-koda
Pored savremenih predmeta baziranih na računarskoj tehnologiji, učenici stiču znanja i iz klasičnog mašinstva u okviru predmeta kao što su: tehničko crtanje, mehanika, mašinski materijali, mašinski elementi, otpornost materijala, itd.
U toku školovanja tradicionalno se organizuju posete sajmovima (3.god) i proizvodnim preduzećima koja poseduju ovakvu tehnologiju (4.god), gde se učenici mogu bliže upoznati sa konkretnim poslovima kojima se bavi stručnjak ovog profila.
Nakon odslušane i usvojene nastave, učenik će biti osposobljen da napravi program za KUM na četiri različita načina.
Nakon završenog školovanja, maturantima se pruža mogućnost zaposlenja u industriji mašina i alata, industriji procesne tehnike i upravljanja, automobilskoj industriji, kompjuterizovanoj mašinskoj obradi, i drugim oblastima gde se koriste računarske tehnologije.
Zbog opsežnog teorijskog i praktičnog izučavanja stručnih predmeta, kao i visokog stepena izučavanja matematike ovaj obrazovni profil pruža velike mogućnosti za nastavak školovanja na fakultetima (mašinski, tehnološki, informatički, elektro-tehnički...) ili na višim školama strukovnih studija, mada je moguće upisati i druge fakultete kao što su matematički, filozofski, filološki, FON, DIF ili neki drugi.
Spisak opšteobrazovnih i stručnih predmeta po razredima sa nedeljnim i godišnjim brojem časova teorije i vežbi izgleda ovako:
PRVI RAZRED |
Nedeljni fond |
Godišnji fond |
BLOK |
||||
teorija |
vežbe |
PN |
teorija |
vežbe |
PN |
||
Srpski jezik i književnost |
3 |
|
|
105 |
|
|
|
Strani jezik |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Fizičko vaspitanje |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Matematika |
3 |
|
|
105 |
|
|
|
Računarstvo i informatika |
|
2 |
|
|
70 |
|
|
Hemija |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Fizika |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Likovna kultura |
1 |
|
|
35 |
|
|
|
Ekologija i zaštita životne sredine |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Tehničko crtanje |
|
4 |
|
|
140 |
|
|
Mašinski materijali |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Merenje i kontrola kvaliteta |
|
2 |
|
|
70 |
|
|
Praktična nastava |
|
|
4 |
|
|
140 |
30 |
Izborni predmet |
1 |
|
|
35 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
DRUGI RAZRED |
nedeljni fond |
Godišnji fond |
BLOK |
||||
teorija |
vežbe |
PN |
teorija |
vežbe |
PN |
||
Srpski jezik i književnost |
3 |
|
|
105 |
|
|
|
Strani jezik |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Fizičko vaspitanje |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Matematika |
3 |
|
|
105 |
|
|
|
Istorija |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Geografija |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Mehanika |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Mašinski elementi |
|
2 |
|
|
70 |
|
|
Elektrotehnika i elektronika |
|
2 |
|
|
70 |
|
|
Kompjuterska grafika |
|
3 |
|
|
105 |
|
|
Tehnologija mašinske obrade |
|
2 |
|
|
70 |
|
|
Tehnološki postupci sa kontrolom |
|
2 |
|
|
70 |
|
|
Praktična nastava |
|
|
4 |
|
|
140 |
60 |
Izborni predmet |
1 |
|
|
35 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
TREĆI RAZRED |
nedeljni fond |
Godišnji fond |
BLOK |
||||
teorija |
vežbe |
PN |
teorija |
vežbe |
PN |
||
Srpski jezik i književnost |
3 |
|
|
105 |
|
|
|
Strani jezik |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Fizičko vaspitanje |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Matematika |
3 |
|
|
105 |
|
|
|
Mehanika |
2 |
|
|
70 |
|
|
|
Hidraulika i pneumatika |
|
2 |
|
|
70 |
|
|
Modeliranje mašinskih elemenata i konstrukcija |
|
3 |
|
|
105 |
|
|
Tehnologija za kompjuterski upravljane mašine |
|
4 |
|
|
140 |
|
30 |
Programiranje za kompjuterski upravljane mašine |
|
2 |
|
|
70 |
|
|
Projektovanje tehnoloških sistema |
|
6 |
|
|
210 |
|
30 |
Izborni predmet |
1 |
|
|
35 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ČETVRTI RAZRED |
nedeljni fond |
Godišnji fond |
BLOK |
||||
teorija |
vežbe |
PN |
teorija |
vežbe |
PN |
||
Srpski jezik i književnost |
3 |
|
|
93 |
|
|
|
Strani jezik |
2 |
|
|
62 |
|
|
|
Fizičko vaspitanje |
2 |
|
|
62 |
|
|
|
Matematika |
3 |
|
|
93 |
|
|
|
Sociologija sa pravima građana |
2 |
|
|
62 |
|
|
|
Programiranje za kompjuterski upravljane mašine |
|
7 |
|
|
217 |
|
|
Automatizacija proizvodnje i fleksibilni proizvodni sistemi |
2 |
|
|
62 |
|
|
|
Projektovanje tehnoloških sistema |
|
6 |
|
|
186 |
|
90 |
Preduzetništvo |
|
2 |
|
|
62 |
|
|
Izborni predmet |
1 |
|
|
31 |
0 |
|
|
Nakon završenog četvrtog razreda učenici polažu maturski ispit koji se sastoji iz tri dela:
Ispit iz srpskog jezika – sastoji se iz pismenog sastava koji ocenjuje komisija.
Izborni predmet – kandidati biraju između 4 ponuđena predmeta koji će polagati (matematika, programiranje za kompjuterski upravljane mašine, automatizacija i tehnologiju obrade). Na ispitu učenik izvlači cedulju sa 3 pitanja i usmeno odgovara nakon čega komisija daje ocenu.
Praktični rad – kandidat bira maturski praktičan rad iz predmeta Projektovanje tehnoloških sistema. Po završetku rada isti se predaje u štampanoj i elektronskoj formi predmetnom profesoru, uz obavezno izrađen traženi radni deo na pregled. Ako rad zadovoljava kandidat izlazi na ispit gde pred komisijom brani praktični rad i dobija ocenu.
Ocena na maturskom ispitu se formira kao prosečna ocena ova tri ispita i upisuje se na diplomu, a takođe i naziv praktičnog rada. Po položenom maturskom ispitu maturanti dobijaju diplomu za zvanje mašinski tehničar za kompjuterski upravljane mašine.